Ubrania ostrzegawcze, takie jak kamizelka czy bluza odblaskowa, są prostym sposobem, by poprawić swoją widzialność po zmierzchu lub w trudnych warunkach atmosferycznych. W ten sposób nie tylko wypełnia się obowiązki związane z przepisami dotyczącymi pracy na wielu stanowiskach, ale przede wszystkim poprawia własne bezpieczeństwo. Ubrania ostrzegawcze są istotne przede wszystkim w sytuacjach, w których może dojść do potrącenia przez kierowcę samochodu czy operatora innego pojazdu mechanicznego lub maszyny. Fluorescencyjny materiał oraz światło odbijające się od taśm, jakimi otoczone są spodnie czy kurtki odblaskowe, pomaga wcześniej dostrzec człowieka i zareagować w odpowiednim czasie.
By zaprojektować i wykonać dobrej jakości ubrania ostrzegawcze, potrzeba połączenia materiałów odblaskowych i odpowiednich tkanin. Większość tych ostatnich powstaje z odpowiednio przetworzonych tworzyw syntetycznych, choć w ubraniach odblaskowych zdarzają się także elementy wykonane z naturalnych włókien. Których materiałów w odzieży ostrzegawczej będzie najwięcej?
Odblaski i ich rodzaje
Najważniejszym elementem ubrań ostrzegawczych są oczywiście odblaski. Bez nich nawet odzież utrzymana w najbardziej jaskrawej kolorystyce nie będzie widoczna z daleka również po zmroku. A tak dzieje się, gdy światło – na przykład samochodowych reflektorów – trafi na taśmy odblaskowe. Mechanizm ich działania został ostatecznie opracowany w połowie XX wieku. Podobno ich twórcy, jak w przypadku wielu innych patentów, inspirowali się naturą. Źródłem pomysłu na odblaski miały być oczy zwierząt, które również “świecą” w ciemności, gdy skieruje się na nie wiązkę światła.
Będące obecnie w powszechnym użytku materiały odblaskowe opierają się na zjawisku odbicia światła. Wykorzystuje się w nich substancje, które nie pochłaniają całości promieni, lecz właśnie je odbijają. Ważne jest, by powierzchnia materiału była płaska – wówczas odbija on bowiem światło pod kątem podobnym do tego, z jakiego padło na odblask. Promienie wracają więc do ich emitera.
Na rynku dominują dwa rodzaje tworzyw odblaskowych, różniące się nieco strukturą. Pierwsze z nich to materiał mikrokulkowy. Wykorzystuje on do odbijania światła wielką liczbę miniaturowych kulek szklanych. Tkanina jest nimi szczelnie pokryta, dzięki czemu nie pochłania światła. Właśnie z tego rozwiązania najczęściej korzystają producenci odzieży ostrzegawczej. Alternatywą jest materiał mikropryzmatyczny, w którym za odbijanie światła odpowiadają maleńkie pryzmaty, czyli bryły o nachylonych ściankach.
Materiały używane do produkcji odzieży ostrzegawczej
Odzież ostrzegawcza jest rodzajem odzieży ochronnej. W związku z tym każdy artykuł odzieżowy, który producent chce do niej zaliczyć, musi być uszyty zgodnie z obowiązującymi normami. Brak dostosowania się do takich wymogów może skutkować przykrymi konsekwencjami dla nabywców takich ubrań, zwłaszcza jeśli będą ich używać w czasie pracy w okolicach dróg czy na placach budowy. Tam obowiązek posiadania artykułów odblaskowych jest wymagany przez prawo.
By spodnie, kamizelki czy kurtki odblaskowe zaliczały się do odzieży ostrzegawczej, muszą spełniać normę EN ISO 20471. To europejski standard obowiązujący również w Polsce. Regulacje te definiują powierzchnię, jaką mają zajmować taśmy z odblaskami oraz jaskrawy materiał, którymi są otoczone. Najwięcej takich fluorescencyjnych elementów wymaga się przy produkcji odzieży klasy trzeciej, która ma zapewnić odpowiednią widzialność w najtrudniejszych warunkach.
Każdy z elementów odzieży ostrzegawczej produkuje się jednak nieco inaczej. Co prawda technologia wykonania odblasków jest właściwie zawsze wyborem pomiędzy opisanym wyżej rozwiązaniem mikrokulkowym lub mikropryzmatycznym, ale pozostałe materiały można dobierać na różny sposób. Które z nich są najchętniej używane do wytwarzania poszczególnych ubrań odblaskowych?
Z czego produkuje się kurtki odblaskowe?
Najwięcej materiałów zużywają producenci, których podstawowym wyrobem są kurtki odblaskowe. To ubrania przeznaczone na zimę, muszą zatem zapewniać użytkownikom odpowiednio wysoką temperaturę, chronić przed wiatrem i opadami śniegu bądź deszczu. Nie obejdzie się więc bez zastosowania materiałów wodoodpornych oraz odpowiedniej dozy izolacji.
Podstawowym tworzywem, z których najczęściej wykonuje się kurtki odblaskowe, jest poliester. To materiał pozyskiwany podczas obróbki ropy naftowej, który od kilkudziesięciu lat zyskuje coraz większą popularność. Poliestrowe tkaniny mogą mieć nieco odmienne właściwości, ale w przypadku kurtek ważne jest to, że nie przepuszczają one wiatru, nie wchłaniają cząsteczek wody, a do tego są wytrzymałe i odporne na grzyby czy pleśnie.
Kurtki odblaskowe często ociepla się z kolei tak zwaną pikówką. To dwuwarstwowa tkanina przyszywana od wewnątrz do poliestru, która zapewnia równomierne rozłożenie warstwy izolacyjnej na całej długości i szerokości kurtki. Niektóre modele posiadają także stójki podbijane polarem. Ważnym elementem kurtek jest też sprawnie działający system zapinania bądź zasuwania – zamek błyskawiczny zwykle jest w nich osłonięty zapinaną na kapsle plisą.
Jakich materiałów używa się do produkcji spodni odblaskowych?
Spodnie odblaskowe męskie i damskie są konstrukcją zbliżoną do standardowych spodni roboczych. Co zrozumiałe, wyróżnia je jednak obecność taśm odblaskowych oraz kolorystyka. Zwyczajne spodnie robocze są na ogół ciemne, w przypadku odzieży ostrzegawczej ich duże partie muszą jednak posiadać jaskrawe kolory – żółty, czerwony lub pomarańczowo-czerwony.
W przypadku spodni, oprócz wszechobecnego poliestru, istotna jest wysoka zawartość bawełny. W przeciwieństwie do kurtek spodnie zazwyczaj mają bowiem bezpośredni kontakt ze skórą, która lepiej czuje się w otoczeniu naturalnych materiałów. Bardzo często spodnie ostrzegawcze posiadają również właściwości antystatyczne. Gwarantuje je włókno węglowe wplecione w podstawową tkaninę. Najbardziej specjalistyczne spodnie odblaskowe to też wyroby trudnopalne. Taki efekt osiąga się przy użyciu włókien modakrylowych. Istotne są także wszelkie przeszycia wykonane z mocnych, trudnopalnych nici.
Polary ostrzegawcze – czym wyróżnia się ten materiał?
Popularnym elementem odzieży ostrzegawczej są także polary odblaskowe. Można je znaleźć zarówno pod postacią lekkich kurtek, jak i polarowych bluz roboczych. Również takie elementy garderoby wykonuje się z poliestru – takiego samego, jaki służy do produkcji butelek plastikowych. Ów poliester wyróżnia się jednak wyjątkową strukturą. Składa się z miniaturowych rurek wypełnionych powietrzem. Taki układ dobrze ociepla, a dodatku zatrzymuje wiatr i jest hydrofobowy. Nie jest w pełni wodoodporny, jak poliester na kurtki odblaskowe, ale wchłania bardzo mało wody i szybko wysycha.
Polary odblaskowe oplata się taśmą ostrzegawczą o odpowiedniej długości. Prócz tego ważnym elementem wielu bluz z tego materiału jest siatka nylonowa, którą wykańcza się wnętrza polarów. Takie rozwiązanie pozwala na jeszcze lepszą wentylację skóry w czasie pracy.
Szczegółowy opis polarów odblaskowych czeka w kolejnym artykule: Nadruki, odblaski, tkaniny. Wszystko, co musisz wiedzieć o polarach roboczych i ostrzegawczych
Z jakich tkanin powstają kamizelki ostrzegawcze?
Najbardziej rozpowszechnionym elementem odzieży ostrzegawczej są chyba kamizelki odblaskowe. Z jednej strony wynika to z ich wygody – łatwo można je zarzucić na podstawowy ubiór. Z drugiej, najczęściej to właśnie one są najtańszym odzieżowym artykułem odblaskowym na rynku. Nieraz wyposaża się w taką odzież nie tylko pracowników różnych firm, ale także dzieci, które maszerują do szkoły i domu po ruchliwej drodze.
Kamizelki ostrzegawcze produkuje się z jaskrawego poliestru. Tym razem ich wodoodporność ma mniejsze znaczenie, ponieważ taki strój i tak pozostawia odsłonięte ramiona. Na rynku znajdziemy jednak również nieco bardziej rozbudowane wersje kamizelek. Funkcjonują one bowiem także pod postacią ocieplanych, odblaskowych bezrękawników zasuwanych zamkiem błyskawicznym. Często służą pracownikom jesienią i wiosną. W tym przypadku wykorzystuje się też bawełnę, która wraz z poliestrem tworzy warstwę izolacyjną wewnątrz kamizelki.
Więcej informacji na temat odzieży odblaskowej, biznesowej i roboczej czeka na stronie odziezbiznesowa.pl
Autor:
Piotr
Absolwent Wydziału Zarządzania i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.
