Spędzanie czasu na świeżym powietrzu to nie tylko treningi, weekendowe wypady za miasto czy inne aktywności. To także po prostu wypoczynek, najlepiej w otoczeniu rodziny bądź przyjaciół. A jakie miejsce lepiej nadaje się do spełnienia takiej wizji niż przestronny taras przed domem? Taka przestrzeń będzie świetną lokalizacją zarówno na zjazdy rodzinne czy grilla ze znajomymi, jak i odpoczynek w samotności po całym dniu pracy. Może także stać się miejscem, w którym z przyjemnością będziemy mogli wypić poranną kawę czy herbatę.
Jeśli zdecydujemy się więc na budowę tarasu, warto od razu rozważyć pomysł na zadaszenie. Przybliżymy zalety i wady takiego rozwiązania oraz podpowiemy, z jakich materiałów najlepiej wykonać dach i jak zrobić zadaszenie tarasu. To wcale nie musi być trudne – czasami wystarczy odwiedzić sklep z narzędziami oraz materiałami budowlanymi, sprawić sobie odpowiednie narzędzia wielofunkcyjne i przystąpić do pracy.
Zadaszenie tarasu – wady i zalety takiego rozwiązania
Tarasy przed domami to domena krajów o ciepłym klimacie. Na naszej szerokości geograficznej przez kilka miesięcy w roku taras nie będzie wykorzystywany. Jednak późną wiosną, latem i jesienią stanie się niezwykle klimatycznym miejscem na wypoczynek. Zadaszenie, które można często zamontować z pomocą zwykłej wkrętarki, z pewnością doda mu funkcjonalności. Pozwoli też korzystać z niego znacznie częściej niż w przypadku zupełnie nieosłoniętej przestrzeni.
Dach ma bowiem przede wszystkim chronić przed niesprzyjającymi warunkami atmosferycznymi. Przy czym słowo “niesprzyjające” będzie w tym przypadku oznaczać nie tylko opady deszczu, ale również palące słońce. Dotyczy to miesięcy letnich, a także tarasów usytuowanych po południowej stronie domu. Przez całe wakacje, a zazwyczaj nawet jeszcze we wrześniu, w słoneczne dni bez zadaszenia ani rusz. W takich warunkach na tarasie trudno będzie wytrzymać jeszcze późnym popołudniem. Dach pozwoli nam po prostu częściej i przyjemniej korzystać z tego miejsca.
Z czysto praktycznego punktu widzenia zadaszenie tarasu pomoże także uchronić jego powierzchnię przed zniszczeniem. Zazwyczaj taką przestrzeń wykonuje się z drewna. A jeśli nie będzie ono w żaden sposób osłonięte, trzeba będzie częściej naprawiać i konserwować deski.
Kiedy lepiej zrezygnować z dachu nad tarasem?
Najważniejszym argumentem przeciwko wykonaniu zadaszenia tarasu jest zbytnie zaciemnienie pomieszczenia, do którego taras przylega. Problemy mogą pojawić się szczególnie wówczas, gdy znajduje się ono po północnej stronie domu lub posiada małe okna.
Trzeba pamiętać, że dach nad tarasem ograniczy dostęp promieni słonecznych do takiego wnętrza – jeśli jest więc z kolei usytuowane po południowej stronie, zimą czekają nas nieco większe rachunki za ogrzewanie. Dach nad tarasem ograniczy też pole widzenia z okien wychodzących na jego stronę domu.
Ważny jest również sposób jego wykonania. Powinien być dobrze skomponowany z resztą domu. W przypadku niektórych budynków dodatkowy daszek może bowiem wyraźnie oszpecić bryłę. Trzeba także odpowiednio zabezpieczyć zadaszenie tarasu przed śniegiem – jeśli na dachu domu nie ma płotków przeciwśniegowych, jego zwały mogą zniszczyć mniej solidny daszek nad tarasem.
Jak wkomponować zadaszenie tarasu w bryłę domu?
Kiedy już zdecydujemy, że w tym przypadku plusy przewyższają minusy, trzeba zająć się projektem takiego rozwiązania. W ten sposób ograniczymy jedną z wymienionych wcześniej wad zadaszenia. Jeżeli bowiem dobrze wkomponujemy je w bryłę domu i dobierzemy pomysł na zadaszenie tarasu, wcale nie musi być dla niego kulą u nogi, wręcz przeciwnie – może okazać się całkiem estetycznym dodatkiem.
Najmniejsze wątpliwości kompozycyjne pozostawia zadaszenie nad tarasem będące kontynuacją dachu rozpościerającego się nad domem. Wówczas będzie stanowić integralną część budynku i jego naturalny element. By takie rozwiązanie dobrze się prezentowało, zazwyczaj trzeba je jednak uwzględnić już na etapie projektu domostwa, ewentualnie połączyć z pracami prowadzonymi przy wymianie poszycia dachowego.
Częściej dach nad tarasem stanowi jednak odrębny element architektoniczny. Ważne więc, by pasował do reszty konstrukcji. Trzeba tu wziąć pod uwagę przede wszystkim kolor, kształt i materiał, z którego zostanie wykonany. Najczęściej taka konstrukcja opiera się na specjalnych słupach nośnych, ewentualnie bywa mocowana wspornikami na ścianie domu. Jeśli decydujemy się na słupki, nie powinny się one znajdować w świetle okien ani drzwi pomieszczenia przylegającego do tarasu. Nie można ich także stawiać bezpośrednio na gruncie – powinny być usytuowane albo na betonowych podporach, albo na płycie tarasu.
Jak zrobić zadaszenie tarasu? Najpopularniejsze materiały
O charakterze zadaszenia tarasu ostatecznie zdecyduje jednak materiał, którym zdecydujemy się pokryć daszek. Do wyboru mamy kilka rozwiązań. Niektóre pozwolą na regulowanie dostępem promieni słonecznych do tarasu, inne będą bardziej wytrzymałe i zapewnią lepszą ochronę przed deszczem.
Zadaszenie z tworzywa sztucznego
To obecnie najczęściej stosowany rodzaj zadaszenia tarasu. Przeważnie wykorzystuje się w tym celu płyty z poliwęglanu, ewentualnie z akrylu. Tego typu materiały są dostępne w różnych kolorach, co pozwala dopasować je niemal do każdego stylu architektonicznego. Ich dużym atutem jest fakt, że przepuszczają sporo światła słonecznego. Korzystając z tego rozwiązania nie będzie trzeba martwić się o oświetlenie pomieszczeń przylegających do tarasu, wybranie odpowiednio przejrzystych płyt pozwoli bowiem dopuścić do nich sporo światła.
Zadaszenie tarasu z tworzywa sztucznego jest dość lekkie, a także stosunkowo tanie, co jest jego kolejnym atutem. Pod wpływem temperatury poliwęglan czy akryl może jednak nieco “pracować”, co sprawi, że z dachu mogą wydobywać się trzaski. Problemem może być także nagrzewanie się tarasu w słoneczne dni, zwłaszcza jeśli nie zdecydujemy się na przyciemniane płyty. Sztuczne tworzywa po kilku latach będą też wyglądać niezbyt estetycznie.
Jeśli decydujesz się na dach z tworzywa sztucznego, musisz jeszcze dobrać odpowiednią grubość płyt poliwęglanowych. Najlepiej powinny sprawdzić się płyty o grubości około 12-16 milimetrów. Cieńsze mogą pękać pod obciążeniem, grubsze będą z kolei zbyt ciężkie na taki rodzaj zadaszenia.
Jak zrobić zadaszenie tarasu z poliwęglanu? Na początek trzeba odpowiednio dociąć płyty – pomoże piła tarczowa, ale poradzi sobie też piłka ręczna. Ostre krawędzie po cięciu należy okleić taśmą montażową. Potem musisz wywiercić otwory w płytach – użyj wiertarki lub wkrętarko-wiertarki. Otwory powinny się znajdować co najmniej 4 centymetry od brzegów płyty.
Po przygotowaniu płyt należy osadzić je w profilu łączącym. Należy układać poszczególne żeberka zgodnie ze spadkiem dachu. Przy mocowaniu płyt trzeba też pamiętać, by pozostawić tam 3,5 centymetra tzw. luzu dylatacyjnego na każdy metr płyty. Nie można więc skręcać ich zupełnie na sztywno. W konstrukcji dachu umieść też podkładki grzybowe z poliamidu. Powinny znaleźć się w punktach, które będą wystawione na silny wiatr.
Zadaszenie ze szkła
Poważnym konkurentem dla zadaszenia z tworzywa sztucznego jest szklany daszek nad tarasem. Wykonuje się go ze szkła hartowanego o dużej odporności – powinno być na tyle mocne, by wytrzymać ciężar chodzącego po nim człowieka. To rozwiązanie zdecydowanie bardziej trwałe od poliwęglanu bądź akrylu, a także bardziej odporne na uszkodzenia czy działanie wysokich temperatur.
Szkło również pozwoli na pełny dostęp światła do tarasu. Ma to swoje plusy, ale i minusy – latem w środku dnia na tak zadaszonym tarasie będzie bardzo gorąco. Stanie się tak również dlatego, że szkło mocno się nagrzewa. Na takie zadaszenie lepiej więc zdecydować się wówczas, gdy taras budujemy po zachodniej lub wschodniej stronie domu. Minusem jest także wysoka cena i fakt, że nie do wszystkich domów takie zadaszenie będzie pasować – dotyczy to zwłaszcza starszych budynków.
Szklany dach jest też zdecydowanie cięższy od zadaszenia z poliwęglanu. Potrzebuje więc solidnej konstrukcji. Tafle szkła osadza się zatem najczęściej na ramach aluminiowych bądź drewnianych. By ograniczyć palące letnie słońce, pod szklanym zadaszeniem można na tarasie zamontować zaciemniającą markizę. Trzeba też pamiętać, że szkło należy czyścić po każdej zimie, a często również w trakcie sezonu letniego. Pielęgnacja takiego zadaszenia może więc okazać się uciążliwa.
Zadaszenie z dachówki lub blachodachówki
To również rozwiązania często widywane przy polskich domach. Ta uwaga odnosi się szczególnie do blachodachówki, która wyróżnia się niską ceną, a także niewielką wagą. To z kolei pozwala na kolejne oszczędności na stelażu. Mocniejsza konstrukcja, a co za tym idzie również większe fundusze, będzie potrzebna do utrzymania zadaszenia z dachówki.
Blachodachówka oraz dachówka mają jednak podobne zalety użytkowe. Zapewniają przyjemny cień nawet w najbardziej słoneczne dni oraz dobrze chronią przed deszczem. Szeroki wybór kolorów sprawia, że można je łatwo dopasować do kompozycji domu – zwłaszcza wówczas, gdy jego dach jest pokryty tym samym materiałem. Co więcej, przy takim wyborze zadaszenie tarasu można w pełni wkomponować w bryłę dachu nad domem.
Minusem będzie zaciemnienie pomieszczeń znajdujących się w pobliżu tarasu. Ten efekt można nieco zniwelować, montując w zadaszeniu świetliki lub okna dachowe. W przypadku blachodachówki niektórym może przeszkadzać także dźwięk bębniącego o nią deszczu.
Najbardziej klasycznie będzie wyglądać zadaszenie tarasu dachówką lub blachodachówką oparte na drewnianym stelażu. Można do tego wykorzystać klasyczne krokwie i przymocować do nich blachodachówkę, pamiętając o zachowaniu spadku, by woda sprawnie spływała po dachu. Przy ewentualnym łączeniu daszku nad tarasem z dachem domu należy pamiętać, by uniknąć mostków termicznych, które będą zwiększać koszty ogrzewania budynku jesienią i zimą. Dachówkę można też rozłożyć na w pełni deskowanym zadaszeniu. Tyle że wtedy nie będzie mowy o ewentualnych oknach czy świetlikach w dachu.
Zadaszenie z tkanin lub markizy
Decydując się na to rozwiązanie, możemy wyposażyć nasz taras w ruchome zadaszenie. Będzie je można zatem rozwinąć dopiero wtedy, gdy zacznie doskwierać nam słońce. W dodatku zadaszenie z tkaniny będzie rozwiązaniem stosunkowo tanim.
W ostatnich latach Polacy coraz chętniej sięgają zwłaszcza po zadaszenia żaglowe, które zwykle jest wykonane z wytrzymałych tkanin na bazie tworzyw sztucznych. Dają przyjemny cień w ciepłe dni, a jeśli są pokryte wodoodporną powłoką, ochronią też przed niewielkim deszczem. Nie są jednak zbyt wytrzymałe, nie powstrzymają większych opadów – wtedy trzeba będzie je zwinąć.
Funkcjonalne są także markizy, które posiadają dodatkowe walory dekoracyjne. To tkaniny chowane w specjalnej kasecie lub półkasecie. Najbardziej praktyczne w obsłudze będą markizy ujęte w mechanizm sterowany pilotem – można je automatycznie składać i rozkładać. Warto wybierać markizy powlekane impregnatem, wykonane z materiału, który odbija promienie UV.
Ponownie nie będzie to rozwiązanie zbyt odporne na silny wiatr czy intensywne opady, ale za to nie trzeba będzie specjalnie martwić się wkomponowaniem go w bryłę domu. Pod takim zadaszeniem świetnie będą też wyglądać drewniane meble ogrodowe. Jeśli zdecydujemy się na jasne kolory, trudno będzie natomiast utrzymać je na odpowiednim poziomie czystości.
Jak zrobić zadaszenie tarasu w formie markizy? Trzeba zdecydować, do czego je przymocować. Opcje są trzy: ściana, krokwie dachowe lub ewentualnie spód balkonu, jeśli taki znajduje się nad tarasem. Najczęściej inwestorzy stawiają na opcję numer jeden. Trzeba jednak pamiętać, że do montażu nie wystarczą wówczas zwykłe wkręty z kołkami rozporowymi. Potrzebne będą specjalne kotwice, by silny podmuch wiatru nie wyrwał markizy ze ściany. Kotwy powinny być wkręcone w mur. Jeśli na ścianie znajduje się ocieplenie, pomogą metalowe profile dystansowe.
Przy montażu pamiętaj też o zachowaniu poziomu. To szczególnie ważne przy mocowaniu wsporników markizy – należy to kontrolować. By wykonać wspomnianą markizę rozwijaną automatycznie, potrzebne będzie źródło zasilania w okolicy okien bądź drzwi na taras – najlepiej pomyśleć o tym wcześniej, jeszcze na etapie projektowania. Markiza sterowana automatycznie to także szansa na zaprogramowanie jej na rozsuwanie bądź chowanie się o konkretnie ustalonej godzinie.
„Zielone” zadaszenie tarasu
To jeden z najbardziej oryginalnych pomysłów na osłonięcie tarasu przed opadami i słońcem. Jeśli cenisz nieszablonowe pomysły, a przy okazji zależy Ci na ekologii, warto rozważyć to rozwiązanie. „Zielone” zadaszenie to korzyści dla środowiska, zwłaszcza w mieście. Jeśli obsadzisz je odpowiednimi roślinami, będą absorbować zanieczyszczenia i pomagać w oczyszczaniu powietrza.
Mogą też przyciągać ptaki i owady, co da okazję do przyrodniczych obserwacji w czasie wypoczynku. Do tego „zielone” dachy mogą pomóc w retencji deszczówki, co pomoże także w nawodnieniu innych roślin w ogrodzie. A w konsekwencji zmniejszy Twoje rachunki za wodę, a także pomoże przeciwdziałać lokalnym powodziom przy opadach o dużej intensywności.
„Zielone” zadaszenie będzie opierać się na pergoli. Można wykonać ją z aluminium lub drewna. Jeśli chcesz, by w pełni chroniły Cię przed słońcem i deszczem, postaw na model z rozwijaną roletą rzymską w komplecie.
Na samej pergoli możesz natomiast umieścić różnego rodzaju rośliny. Największe walory dekoracyjne mają pnącza. Warto postawić zwłaszcza na bluszcz i winorośl. W tym drugim przypadku z czasem zyskasz dodatkowe korzyści w postaci owoców. Oprócz tego wśród roślin pnących na taras popularne są również takie gatunki jak wisteria czy glicynia – ta ostatnia oprócz zieleni może dodać na Twój taras sporo dodatkowych kolorów.
Drewniane zadaszenie tarasu
O gustach się nie dyskutuje, ale drewniany dach to być może najbardziej elegancki i stylowy sposób na zadaszenie tarasu. Taka kompozycja sprawdzi się oczywiście przede wszystkim w połączeniu z drewnianym tarasem wyłożonym deskami. Wówczas będzie bardzo klimatycznym przedłużeniem domu i przytulnym miejscem, które będzie się kojarzyć z ciepłem i tradycyjnymi rozwiązaniami architektonicznymi.
To również rozwiązanie bardzo solidne, choć oczywiście ma swoje wady. Największą jest podatność na uszkodzenia spowodowane warunkami atmosferycznymi. Drewno musi być odpowiednio zaimpregnowane, trzeba też pamiętać o regularnej konserwacji.
Rozwiązaniem tych problemów będzie wybór odpowiedniego rodzaju drewna na dach. Zaskakująco trwałym rozwiązaniem okazują się niektóre egzotyczne gatunki. Znakomicie w polskich warunkach spisuje się drewno kempas, czyli gatunek pochodzący z Indonezji. Jest nie tylko bardzo trwałe, ale również odporne na mróz.
Innym ciekawym rozwiązaniem jest drewno bangkirai, czyli kolejny przedstawiciel południowej Azji. Rośnie od Indii po Malezję. Jest bardzo twarde, a przy tym ciężkie – zawdzięcza to dużej gęstości. Te cechy składają się na jego bardzo wysoką odporność na właściwie wszystkie zjawiska atmosferyczne.
Jak zrobić zadaszenie tarasu z wykorzystaniem drewna? Drewniany dach będzie stosunkowo ciężki, dlatego ważne są solidne słupy podtrzymujące konstrukcję. Najlepiej wylać pod nie betonowy fundament, a potem przytwierdzić do niego stalowymi kotwami. Warto dokładnie zaplanować konstrukcję nośną i odpowiednio wyliczyć liczbę słupów, biorąc pod uwagę również ewentualne obciążenie śniegiem w zimie.
Po postawieniu słupów podporowych należy przystąpić do montażu szkieletu zadaszenia, do którego następnie zamontujesz elementy z drewna, które ma chronić taras. Trzeba pamiętać o delikatnym spadku, by woda swobodnie spływała z dachu. Na koniec, bez względu na rodzaj zastosowanego drewna, trzeba je jeszcze zaimpregnować. Dobierz środki, które nie tylko będą chronić je przed deszczem i słońcem, ale również owadami oraz rozwojem grzybów.
Czy na zadaszenie tarasu potrzeba pozwolenia?
Zadaszenie tarasu nie wymaga pozwolenia na budowę. Takich zapisów nie znajdziemy w ustawie Prawo budowlane, które jest w takich sytuacjach podstawowym dokumentem. Co więcej, przywołana ustawa w ogóle nie definiuje pojęcia „taras”. Zgodnie z tym można go uznać po prostu za część budynku. To podpowiada również internetowy Słownik Języka Polskiego PWN, który pod pojęciem tarasu rozumie „rodzaj dużego balkonu, umieszczonego na parterze, na piętrze lub na płaskim dachu”.
Skoro zaś przyjmiemy, że taras jest częścią budynku, to budowa zadaszenia tarasu może być uznana za remont lub przebudowę domu. W pierwszym przypadku nie tylko nie trzeba pozwolenia na budowę czy zezwolenia. Remontu – a więc budowy zadaszenia tarasu – nie trzeba nawet nigdzie zgłaszać.
Nieco inaczej będzie wówczas, gdy zinterpretujesz stawianie zadaszenia nad tarasem jako przebudowę budynku. Wówczas zgodnie z prawem budowlanym powinieneś zgłosić taką inwestycje w odpowiednim urzędzie, najczęściej powiatowym.
Podsumowanie. Jak zrobić zadaszenie tarasu?
Zadaszenie tarasu to sposób na to, by częściej i wygodniej korzystać z tego miejsca. Można wkomponować je w bryłę domu bądź postawić osobną konstrukcję. Na jaki materiał się zdecydować? Najlepiej wybrać jedno z sześciu popularnych rozwiązań.
Aktualnie najczęściej wykorzystuje się lekkie płyty poliwęglanowe, które łączą funkcjonalne atuty z korzystną ceną. Możesz także zdecydować się na zadaszenie ze szkła, które będzie jednak cięższe i droższe. Stały cień na tarasie zapewni zadaszenie z dachówki bądź blachodachówki. Markiza lub tkanina pozwolą z kolei na konstrukcję ruchomego zadaszenia. Najbardziej oryginalne będą natomiast tak zwane „zielone” dachy. Ekologicznym i stylowym rozwiązaniem będzie też konstrukcja z drewna. Co ważne, żadna z tych opcji nie wymaga uzyskania pozwolenia na budowę.
Autor:
Damian
Absolwent Wydziału Zarządzania i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Pasjonuje się sportem i historią. Na co dzień zajmuje się mediami społecznościowymi i marketingiem.